Op 11 september 2017 gaven we het startschot voor onze ‘Clean Air’ campagne, waarin we ijveren voor gezonde lucht voor iedereen. We stuurden een ingebrekestelling naar de Vlaamse overheid om de ongezonde lucht in Vlaanderen aan te klagen. Meer bepaald het blijvend overschrijden van de Europese normen voor stikstofdioxide (NO2). En nu, vier jaar later, kennen we eindelijk het finale vonnis: het hof van beroep van Brussel geeft ons gelijk.
De overwinning hing in de lucht. Het bewijsmateriaal stapelde zich de voorbije jaren immers op tot een overweldigende berg. Dit voorjaar nog publiceerde IRCEL, de intergewestelijke cel voor het leefmilieu, nieuwe kaarten die tonen dat de Europese NO2-norm op verschillende plekken in Vlaanderen nog steeds overschreden wordt. Ook de Europese Commissie tikte ons land al meermaals op de vingers voor het niet respecteren van de luchtkwaliteitsnormen en zette in februari een nieuwe stap in een lopende inbreukprocedure. Binnenkort dreigt zelfs een doorverwijzing naar het Europese Hof van Justitie, met mogelijk grote boetes tot gevolg.
Vier jaar wachten op finaal vonnis
Na onze oorspronkelijke klacht van 2017, gaf de rechter van eerste aanleg Greenpeace al in 2018 gelijk en oordeelde dat de Vlaamse regering binnen het jaar een ambitieus luchtkwaliteitsplan moest opstellen. Dat plan moest aantonen hoe de overheid de illegale overschrijdingen zo snel mogelijk zou wegwerken.
Maar het plan waarmee Vlaanderen in 2019 op de proppen kwam, was niet veel meer dan gebakken lucht. Het bevatte geen garanties dat de luchtkwaliteit op korte termijn zou verbeteren. Daarom stuurden wij eind 2019 een deurwaarder naar het kabinet van minister Demir, om de naleving van het vonnis af te dwingen. Daarna kwam de zaak voor de beslagrechtbank, waar we opnieuw gelijk kregen. Vlaanderen ging in beroep en die uitspraak kennen we vandaag.
Nieuw: Fonds Gezonde Lucht
De rechter van eerste aanleg gaf ons dus al in 2018 gelijk en veroordeelde de Vlaamse overheid tot het betalen van dwangsommen zolang dat ambitieuze luchtactieplan op zich liet wachten. Intussen is dat bedrag opgelopen tot meer dan 750.000 euro.
Met dit geld gaan wij doen wat de Vlaamse overheid nalaat: werken aan gezonde lucht! Daarom richten we, in samenwerking met Be Planet, het Fonds Gezonde Lucht op. Hiermee gaan we buurtcomités, actiegroepen en verenigingen steunen die lokale projecten opzetten voor een betere luchtkwaliteit en een gezonde leefomgeving. Iets voor jou? Check dan zeker www.fondsgezondelucht.be. Pas over enkele maanden zal je projecten kunnen indienen, dus je hebt nog ruimschoots de tijd om buren en vrienden aan te spreken om samen plannen te smeden.
Bron: https://www.greenpeace.org/belgium/nl/story/25690/greenpeace-wint-rechtszaak-tegen-vlaamse-overheid/